شهرستان تالش یا هشتپر، جزء بزرگ‌ترین شهرهای گیلان به شمار می‌رود، در واقع رشت و تالش در رتبه اول و دوم بزرگ‌ترین شهرهای گیلان هستند. شهرستان تالش دور تا دور با مناطق بکر و زیبا محصور شده است، از یک طرف به دریا و جلگه و از طرف دیگر به جنگلی که بر روی کوهپایه کشیده شده است.

تالش علاوه بر هشتپر، به بلوک پنجگانه یا خمسه تالش نیز معروف است، به علت 5 شهر یا بلوکی که متعلق به این شهر است؛ این 5 بلوک عبارتند از ماسال، شاندرمن، اسلام، تالش دولاب و کرگانرود.

دو خاله کوه تالش

اینجا یک منطقه ییلاقی بکر و دست نخورده است که در فاصله کمی از شهر تالش قرار گرفته. دوخاله کوه تنها جاذبه گردشگری تالش می‌باشد که دارای طبیعتی بی‌نظیر است و در واقع باید از همین طبیعت بکر و زیبا، لذت برد.

در اینجا خبری از هیاهوی شهر نیست، حتی باید ماشین خود را در جایی پارک کنید و پیاده به گردش و سیاحت بپردازید. مردم این منطقه ییلاقی فقط در تابستان به خانه‌های خود باز می‌گردند.

جاده و پارک جنگلی گیسوم

فرقی نمی‌کند که وارد جاده گیسوم شده‌اید یا پارک جنگلی آن. جاده گیسوم و پارک جنگلی گیسوم یکی از جاذبه‌های گردشگری تالش هستند که پر از درختان سر به فلک کشیده‌ می‌باشند و بودن در این مکان آرامشی وصف ناپذیر به شما می‌دهد.

چه در تابستان و چه در زمستان این جنگل یکی از بهترین مکان‌ها برای گذراندن وقت است. در تابستان به خاطر آب و هوای خنک و شرجی نبودن یکی از اولین مکان‌ها برای سفر به شمال است و در پاییز و زمستان به دلیل رنگ‌های پاییزی درختان و نشستن برف روی درختان سر به فلک کشیده بسیار زیبا و رویایی است.

پوشش گیاهی جنگل گیسوم

گیسوم جنگلی است به وسعت 80 هکتار که شما را به دریا خواهد رساند.

علاوه بر این که پوشش گیاهی متنوعی شامل 76 گونه گیاهی در این جنگل وجود دارد؛ اما درختان انجیلی که درختان بومی ایران هستند، در گیسوم فراوان یافت می‌شوند.

امکانات جنگل گیسوم

در جنگل گیسوم امکانات بسیاری فراهم شده و به دلیل داشتن پایگاه پلیس، از امنیت بالایی نیز برخوردار است. امکاناتی که در جنگل گیسوم برای مسافران و گردشگران فراهم شده عبارتند از :

1-     هتل و سوئیت اجاره‌ای

2-     تفریحات آبی مانند قایق سواری، جت اسکی، پاراگلایدر، پاراسل

3-     دوچرخه سواری و موتور چهار چرخ

4-     ساحلی مخصوص شنا

5-     اسب سواری (اجاره اسب از محلی‌های منطقه)

6-     قسمت‌هایی برای پیک نیک و کمپینگ

7-     مسیرهای مخصوص پیاده روی

8-     جنگل شمشاد

9-     موزه طبیعی گل و گیاه

10- مغازه‌هایی برای خرید راحت گردشگران

11- وسایل بازی برای کودکان

ییلاق سوباتان

سوباتان به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری تالش، به نوعی بهشت ایران است؛ روستایی که سراسر آرامش است، بدون صدای ماشین، موتور و هر گونه هیاهوی شهری و حتی بدون دکل برق و آنتن موبایل. به همین خاطر برای روشنایی مهمان‌سراها و ویلاها از موتور برق و بخاری گازی با سیلندر گاز استفاده می‌شود. سوباتان با دشت‌هایی سرسبز و چشمه‌های فراوان که به علت قرارگرفتن در ارتفاع بالا (2500 – 1900 متری از سطح دریا) گویا در جنگل ابرها پنهان شده، شناخته می‌شود و معمولا در این دشت‌ها گله‌های اسب در حال چرا هستند.

به علت قرارگیری در چنین ارتفاعی، سوباتان همواره زمستان‌های بسیار سردی دارد، سردی هوا در این روستا به حدی است که حتی در تابستان هم در ارتفاعات آن برف دیده می‌شود. مردم محلی حدودا 6 ماه از فصل گرما را در اینجا می‌گذرانند (حدودا اردیبهشت تا مهر) و سپس به سمت روستاهای پایین‌تر سرازیر می‌شوند. شاید به همین دلیل است که در سوباتان تعداد مغازه و سوپرمارکت‌ها زیاد نیست.

اگر قصد ماندن در سوباتان را دارید، چند محل اقامت برای استراحت و تجدید قوا در اینجا وجود دارد :

• اقامتگاه روستایی تخت علی
• اقامتگاه ویلایی در ارتفاعات سوباتان
• اقامتگاه رویایی بر فراز اقیانوس ابر
• اقامتگاهی چند خوابه در دل طبیعت سبز سوباتان
• اقامتگاهی ویلایی دوخوابه بر فراز تپه‌های سوباتان

از این اقامتگاه‌ها نمی‌توانید انتظار هتل چند ستاره داشته باشید، اما برای استراحت و پیدا کردن نیروی تازه برای دیدن مابقی جاذبه‌های گردشگری تالش مکان مناسبی هستند. اما اگر ترجیح می‌دهید که در هتل استراحت کنید، هم می‌توانید به تالش برگردید و هم به اردبیل بروید، چرا که هر دو در فاصله نزدیکی از سوباتان قرار دارند.

مردم سوباتان، از ساکنان شهر لیسار هستند و به زبان ترکی که به گویش تالشی معروف است، صحبت می‌کنند.

گورهای چند هزار ساله‌ای که در اینجا پیدا شده است، نشان دهنده قدمت تاریخی این روستا است.

روستای سوباتان پوشیده از گیاه گلپر است و به نوعی نام خود را از پوشش گیاهی خود گرفته است. (در زبان محلی تالشی، سووتن به معنی محل رویش گلپر می‌باشد.)

روستای سوباتان در نزدیکی تالش، در 20 کیلومتری غرب شهر لیسار و 19 کیلومتری اردبیل قرار دارد.         

غار سوباتان

در ییلاق سوباتان غاری به نام غار سوباتان یا گنج خانه وجود دارد که در قسمت شمال شرقی این ییلاق بکر قرار گرفته است. گرچه این غار به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری تالش معرفی می‌شود، اما بجز غارنوردان حرفه‌ای کسی نمی‌تواند وارد این غار شود؛ یکی به دلیل این که یک شکاف 30 سانتی‌متری در دهانه غار وجود دارد و دیگر این که برای رسیدن به غار باید از صخره‌های 5 تا 15 متری عبور کرد. علاوه بر اینها افسانه‌هایی در مورد غار سوباتان نسل به نسل منتقل شده، مانند گنج عظیمی که در دل غار نهفته است یا طلسمی که به این گنج خوانده شده و باعث صدمه دیدن فرد خواهد شد؛ به این دلایل همچنان این غار شناخته شده نیست.

در عوض مسیر رسیدن به این غار که با شقایق‌ها پوشیده شده و آب و هوای بی‌نظیری که دارد، این مکان را تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری تالش کرده است.

دریاچه سراگاه

گرچه ما این مکان را به عنوان دریاچه می‌شناسیم، اما مردم محلی آن را سد خاکی می‌نامند!! این دریاچه در واقع یک آبگیر کوچک است که از چشمه‌های زیرزمینی بسیاری تامین می‌شود.

مالک اصلی این دریاچه مردم روستای سراگاه هستند، به همین علت این دریاچه را تبدیل به مکانی برای پرورش ماهی کرده‌اند و از این راه کسب درآمد می‌کنند. به همین دلیل امکان ماهی‌گیری در دریاچه سراگاه وجود ندارد. علاوه بر این، شنا کردن و قایق سواری نیز در دریاچه امکان‌پذیر نیست. اما چه چیزی باعث می‌شود که این دریاچه تبدیل به یکی از جاذبه‌های گردشگری تالش شود؟

مهم‌ترین دلیل آن آب و هوای فوق العاده‌ای است که در این جا حاکم است. همچنین آرامش و سکوتی که در کنار باغ‌های کیوی و شالیزارهای برنج نصیب گردشگران خواهد شد. دور تا دور دریاچه کوه‌‌هایی با درختان انبوه قرار گرفته و تبدیل به منظره‌ای بسیار زیبا و آرامش بخش شده است.

دریاچه سراگاه در روستای سراگاه، در 10 کیلومتری تالش قرار گرفته است.

آبشار وِرَزان

آبشار ورزان یا ورازان در روستای ورزان قرار گرفته است. حدود 50 خانوار در این روستا زندگی می‌کنند که البته به صورت فصلی جمعیت روستا کم و زیاد می‌شود که به علت ییلاقی بودن منطقه است. به طور کلی در بهار، تابستان و اوایل پاییز روستا شلوغ‌تر است و جمعیت بیشتری در آن زندگی می‌کنند.

این آبشار تامین کننده آب شرب و کشاورزی روستا است.

آبشار ورزان بیش از 100 متر ارتفاع دارد، ریزش آب از این ارتفاع، نه تنها ایجاد کننده یک منظره بی‌نظیر و یکی از جاذبه‌های گردشگری تالش شده است، بلکه باعث سرسبزی مراتع اطراف آبشار نیز می‌شود. در نهایت آب ورزان به رودخانه لیسار می‌رسد.

بهترین زمان برای بازدید از آبشار ورزان بهار و تابستان است، البته در اردیبهشت به خاطر بارندگی فراوانی که وجود دارد، آب جریان و سرعت بیشتری خواهد داشت. بعد از فصل پر باران، نوبت به رویش شقایق‌ها و آلاله‌ها در خرداد ماه است. برای عبور از مراتع حتما کفش مناسب و ترجیحا کفش کوهنوردی داشته باشید، به دلیل این که صخره‌ها به شدت لیز هستند.

آبشار ورزان حدود 4 کیلومتر با منطقه ییلاقی سوباتان و 36 کیلومتر با شهر تالش فاصله دارد. البته به علت کوهستانی بودن جاده، خصوصا جاده منتهی به سوباتان، مطمئنا زمان بیشتری در راه خواهید بود.

پارک سیاه داران

پارک سیاه‌داران جزء یکی از جاذبه‌های طبیعی تالش بشمار می‌رود. اگر جزء کسانی هستید که از تفریح‌های هیجان انگیز لذت می‌برید، در اینجا می‌توانید آن را حس کنید، سوار بر سورتمه ریلی شوید و از دامنه‌های سرسبز و پوشیده از درخت عبور کنید و از دیدن آهو و غزال‌های وحشی و غازهای محافظت شده لذت ببرید.

پارک سیاهداران تمام احتیاجات گردشگران را رفع می‌کند، از پارکینگ گرفته تا رستوران در بلندترین نقطه پارک. در داخل پارک جنگلی نیز آلاچیق وجود دارد.

این پارک جنگلی در بخش جنوب غربی تالش قرار گرفته است.

کرگانرود

کرگانرود یکی از مناطق و جاذبه‌های گردشگری تالش است که در زبان تالشی کرگری نامیده می‌شود. کرگانرود روستایی است، کوهپایه‌ای، کوهستانی و جلگه‌ای و مردمش به کشاورزی، دامپروری، صنایع دستی و تجارت مشغول هستند.